Alles wat je moet weten over de basisverpleegkundige
06-11-2023
Sinds 28 juni 2023 is het profiel van de basisverpleegkundige een feit. Dat bracht wat onzekerheid naar de werkvloer en naar het onderwijs. NETWERK VERPLEEGKUNDE brengt daarom graag duidelijkheid. Omdat we geloven dat de basisverpleegkundige de ontbrekende schakel is binnen een gestructureerde equipe om zorg maatschappelijk op te waarderen. Mits deze gestructureerde equipe wettelijk verankerd wordt om de tekorten in de zorg structureel en toekomstgericht aan te pakken.
Wie is de basisverpleegkundige?
De basisverpleegkundige heeft een opleiding van ten minste drie studiejaren achter de rug, met minstens 3.800 uur theoretisch en klinisch onderwijs. Hij of zij is een beoefenaar van de verpleegkunde die autonoom kan handelen in minder complexe situaties. In complexe situaties werkt hij of zij binnen een gestructureerd zorgteam met een arts of een verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg. De inschatting van die complexiteit gebeurt door de arts of door de verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg.
De basisverpleegkundige kan, gebaseerd op de gezondheidstoestand en de zorgcontext van de patiënt de zorg opstarten aan de hand van een standaardverpleegplan en zonder initiële evaluatie door een arts of verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg. Die evaluatie volgt wel zo snel mogelijk. Daarnaast geeft de basisverpleegkundige ook aan wanneer noodzakelijke zorg niet binnen zijn of haar bevoegdheid valt, zodat een herevaluatie kan plaatsvinden.
Wat is een klinisch verpleegkundig onderzoeker?
In diezelfde wet van 28 juni 2023 staat ook de definitie van een klinisch verpleegkundig onderzoeker. Naast de uitoefening van verpleegkundige handelingen, is hij of zij ook in het bezit van een doctoraatsdiploma en neemt met geavanceerde academische competenties de rol van klinisch expert op zich. De klinisch verpleegkundig onderzoeker neemt onderwijs- en onderzoeksactiviteiten op zich om nieuwe kennis te ontwikkelen en evidencebased praktijken te implementeren in de verpleegkunde en in de zorg. Zo slaat hij of zij de brug tussen de zorg en het onderwijs, als een adviseur die de kwaliteit van zorg en van de verpleegkundige optimaliseert.
Welke handelingen mag een basisverpleegkundige uitvoeren?
De lijst met technische verpleegkundige handelingen B1 en B2 voor de basisverpleegkundige zit momenteel nog in ontwerpfase, maar werd zorgvuldig opgesteld. De lijst kwam al in 2019 tot stand na een brede bevraging over de drie taalgrenzen heen en werd vervolgens tweetrapsgewijs afgestemd bij het ruime werkveld. Daarna volgde een uitvoerige bespreking en advies binnen de Technische Commissie voor Verpleegkunde en de Federale Raad voor Verpleegkunde in 2021 en 2022. Ook vakbonden zijn hierin vertegenwoordigd. Het document heeft dus een bijzonder breed draagvlak met handelingen die worden verricht op basis van standaardverpleegplannen en/of procedures. Je raadpleegt het voorstel op netwerkverpleegkundemagazine.be.
Waarom werd dit profiel in het leven geroepen?
NETWERK VERPLEEGKUNDE gelooft dat de basisverpleegkundige en de uitgewerkte lijst met handelingen de attractiviteit van de opleiding zal verhogen. Die zal minder zwaar doorwegen en de slaagkansen verhogen. Bovendien is er een zalmsysteem dat de doorstroom van zorgkundigen naar basisverpleegkundigen en van basisverpleegkundigen naar de bachelor verpleegkunde mogelijk maakt.
Wat met de HBO5-opleiding?
Er zal geen enkele wijziging zijn voor wie de opleiding al startte. Zij zullen afstuderen als verpleegkunde verantwoordelijk voor algemene zorg. Via een spoeddecreet vormde het Vlaams Parlement deze zomer de HBO5-opleiding om naar de opleiding basisverpleegkundige. Zo voldoet de opleiding aan de federale wetgeving, waarin verpleegkundigen worden opgedeeld in basisverpleegkundigen en verpleegkundigen verantwoordelijk voor de algemene zorg. Concreet kunnen studenten vanaf 1 september starten aan de opleiding basisverpleegkundige.
Ik ben HBO5-verpleegkundige, wat moet ik doen?
Voor de huidige HBO5-verpleegkundige verandert er helemaal niets. Zij blijven hun job uitoefenen zoals ze dat gewoon zijn. “Voor de huidige studenten en reeds actieve HBO5-verpleegkundigen verandert absoluut niets. Zij blijven ook in de toekomst genieten van hun verworven rechten: zij behouden het werk dat ze vandaag doen, zij behouden hun loon en zij behouden hun functies”, klinkt het bij minister Frank Vandenbroucke. De eerste uitstroom van basisverpleegkundigen zal pas in 2026 gebeuren. Die groep zal systematisch aangroeien, zonder grote verschuivingen in het werkveld.
Je kan het KB raadplegen via deze link. Van pagina 41 tot en met 43 vind je meer informatie over wie de titel van basisverpleegkundige mag dragen en wat zijn/haar verantwoordelijkheden zijn. De lijst met handelingen vind je terug vanaf pagina 48.