Afdeling in de kijker

In het AZ Oudenaarde gaan zorg en technologie hand in hand op de afdeling medische beeldvorming. Hier werken verpleegkundigen met een hart voor hun vak, de patiënten en hun collega’s. Een van de sterkhouders in dit team is Parel van een Verpleegkundige Luc Dhont: “Wie beweert dat we hier alleen maar op knopjes drukken, heeft het bij het verkeerde eind.”

Diversiteit is een van de sterktes op de afdeling medische beeldvorming in het AZ Oudenaarde. De verpleegkundigen hebben verschillende karakters, achtergronden en expertises, maar samen vormen ze een geoliede machine. “Nieuwe collega’s en stagiairs ontvangen we met open armen”, zegt hoofdtechnoloog Gianni Claessens. “Je voelt meteen of de klik er is, en meestal zit dat wel goed. Die cohesie is nodig om de beste kwaliteit van zorg te bieden.”

Die diversiteit geldt niet alleen voor het team. Ook de patiëntenpopulatie en ziektebeelden zijn uiteenlopend. “We zien dagelijks veel patiënten met heel gevarieerde letsels”, aldus Luc. “Dat maakt de job zo boeiend. Sommigen denken dat we hier alleen maar op knopjes drukken, maar dat is echt een misvatting. We zijn een cruciale schakel in het genezingsproces.”

Positieve vibe in stand houden

Het teamgevoel spat ervan af en veel medewerkers werken er al jaren. Luc, bijvoorbeeld, maakt al 35 jaar deel uit van het team. “Hij is geen uitzondering”, aldus Gianni. “Dat zegt genoeg over de fijne sfeer. Die positieve vibe houden we in stand door gezellige momenten samen te creëren.”

Het grote voordeel? Deze afdeling heeft een van de grootste en meest lichtrijke keukens van het ziekenhuis. Een perfecte plek voor een lunchpauze met collega’s. En ja, dan mag het al eens iets meer zijn. Luc: “Het gebeurt dat we pizza’s bestellen. Dit jaar deden we ook een Secret Santa, wat tot leuke verrassingen en boeiende gesprekken leidde.” Gianni vult aan: “Jaarlijks organiseren we ook een teambuilding met de collega’s van de spoeddienst waar we nauw mee samenwerken. Dat gaat er behoorlijk competitief aan toe.”

Kortom: de dienst medische beeldvorming in het AZ Oudenaarde levert niet alleen topzorg, het is een plek waar collegialiteit en werkplezier centraal staan. En een kerstboom met seizoensdecoratie, dat ook.

Parel van een verpleegkundige Britt De Jonckheere kwam als derdejaarsstudente op afdeling 42 in het PZ Onzelievevrouw in Brugge terecht. Drie jaar later werkt ze er nog steeds en met nog meer enthousiasme.

Afdeling 42 van PZ Onzelievevrouw in Brugge is een residentiële afdeling voor personen met een persoonlijkheidsstoornis. Wat deze afdeling zo bijzonder maakt, zijn de open teamgeest en de sterke onderlinge verbondenheid. “Ik kwam als studente op afdeling 42 terecht en voelde me meteen welkom”, vertelt Britt De Jonckheere. Zij werd in 2024 door haar collega’s genomineerd als Parel van een verpleegkundige. Een warme erkenning, al zet ze even graag de mensen rondom haar in de kijker. “Het oprechte gevoel van dag één is nooit verdwenen. Die gastvrijheid geldt trouwens niet alleen voor nieuwe collega’s, ook onze patiënten ontvangen we met open armen en een open blik.”

Krachten bundelen

Op de afdeling werken verschillende disciplines nauw samen om een sluitend vangnet te vormen rond de zorgvrager. “We helpen patiënten om invaliderende gedachten te ontkrachten. Al heersen ook in de buitenwereld nog veel stigma’s rond persoonlijkheidsstoornissen. Wat ons als team bindt, is de wil om dat te veranderen.” Die houding vertaalt zich in het team: er is altijd ruimte om dingen te bespreken en bezorgdheden te delen. Binnen afdeling 42 gebruikt het team dialectische gedragstherapie, een therapievorm die een helder kader biedt om in te werken. “Iedereen staat op dezelfde lijn en toch is er steeds ruimte om vanuit onze eigenheid te handelen. Elke zorgverlener, van verpleegkundige over therapeut tot psycholoog, werkt naar hetzelfde doel toe. We bundelen onze krachten om tot het beste resultaat te komen. Samen vormen we een superteam.”

Een dragend team

Die sterke verbondenheid maakt dat collega’s elkaar niet alleen binnen de werkuren leren kennen, ze zien elkaar soms ook daarbuiten. “We leren elkaar behalve als professional ook als mens kennen, dat maakt dat we honderd procent onszelf kunnen zijn op de werkvloer. Net die authenticiteit hebben onze patiënten nodig. Ze voelen het meteen als we doen alsof. Al is het ook voor onszelf heel waardevol om in een dragend team te werken. Als iemand een zware dag heeft of ergens mee zit, dan vangen we elkaar op. Altijd. Dat vangnet geldt dus evengoed voor elkaar.”

Of ze nu op de afdeling pneumologie staat of samen met artsen, zorgmanagers en andere verpleegkundig-specialisten werkt aan de professionalisering van haar beroep: Denise Daems zet kennisoverdracht en samenwerking met haar collega’s in het Ziekenhuis aan de Stroom (ZAS) centraal. Het leverde haar de titel Parel van een Verpleegkundige op in 2024, en daarom zetten we de afdelingen waar ze actief is in dit nummer in de kijker.

“Mijn belangrijkste taak is mijn expertise te delen en te timmeren aan de professionalisering van verpleegkundig specialisten”, steekt Denise Daems, werkzaam in ZAS, van wal. “Laagdrempeligheid en aanspreekbaarheid zijn daarom essentieel, zowel naar mijn collega’s en patiënten op de afdeling pneumologie, in de raad van verpleegkundig specialisten die maandelijks samenkomt als bij de artsen en zorgverleners waarmee ik overleg. Iedereen moet zich comfortabel voelen om me vragen te stellen.”

Die raad is samengesteld uit verpleegkundig specialisten, een zorgmanager en een stafmedewerker professionalisering, en kan rekenen op de ondersteuning van artsen in een adviserende rol. “We willen jonge mensen die bij ons aan de slag gaan uitdagen, reflectieve vragen stellen en hen zachtjes uit hun comfortzone krijgen. Zo geven we invulling aan de professionele groei van medewerkers en aan de rol van verpleegkundig specialisten binnen de klinische ladder in ons ziekenhuis. Door de fijne samenwerking en de steun van dit team maken we de professionalisering bottom-up waar.”

Aanspreekbaarheid, zorg, innovatie

Naast aanspreekbaarheid draagt de afdeling pneumologie vooral warme, respectvolle zorg hoog in het vaandel. Door te luisteren naar patiënten en hun naasten ontdekken de verpleegkundigen hoe hun leven eruit ziet en maken ze samen beslissingen over het verdere traject. “We bieden complexe zorg en bereiden bijvoorbeeld thuisbeademing voor. Daarbij is het belangrijk dat iedereen akkoord is met de stappen die gezet moeten worden. We gaan above and beyond om moeilijke zaken toch mogelijk te maken en patiënten in hun thuisomgeving te behandelen. Daarvoor is het essentieel kennis en context vorm te geven en te delen onder collega’s. Zo zetten we innovatie ten dienste van de patiënt centraal.”

Geen nummer, een naam. Het zijn amper vier woorden, maar de betekenis ervan is van onschatbare waarde voor de patiënten en bezoekers van het medisch en oncologisch dagcentrum in Lier. Op vraag van een oud-patiënt staan de verpleegkundigen van deze dienst in de kijker.

Negentien verpleegkundigen geven elke dag het beste van zichtzelf in het medisch en oncologisch dagcentrum van het Heilig Hartziekenhuis in Lier. Er heerst een warme collegialiteit. Dat schrijft hoofdverpleegkundige Veerle Van den Broeck toe aan het empathische karakter van de medewerkers. “We verzorgen niet alleen fysieke klachten, maar anticiperen op het mentale en emotionele welzijn van de patiënt. Iedereen – patiënten, familieleden en medewerkers – moet zich gehoord, begrepen en gewaardeerd voelen. Dat kan alleen door nauw samen te werken en een veilige, ondersteunende omgeving te creëren. Wie hier werkt, heeft ongetwijfeld een groot hart voor zorg.”

Warme betrokkenheid

Oncologietrajecten zijn vaak langdurig en intensief. Daarom zet het team extra in op verbinding tussen zorgverleners, patiënten, naasten, het ziekenhuis en de buurt. “Kanker draag je niet alleen”, vervolgt Chris Engels, adjunct-hoofdverpleegkundige. “Daarom organiseren we verschillende activiteiten, zoals een zomerbar, de Lierse vlaaikeswandeling en fietsen we mee met de 1.000 kilometer tegen kanker. Zo brengen we mensen samen in een community.”

Door de warme betrokkenheid van het team kunnen de zorgverleners steevast bij elkaar terecht. Ook dat is nodig. Veerle: “We maken in de meest complexe periode deel uit van iemands leven. Onze patiënten hebben duizenden vragen. Weten wij het antwoord niet, dan gaan we te rade bij collega’s. We laten niet los, al moeten we soms wel. Want bij oncologie hoort ook afscheid nemen. Dan zijn we er voor elkaar, professioneel en betrokken.”

Je las het wellicht al in een van de vorige magazines of wie weet ontmoette je er één tijdens De Week van de Verpleegkundigen in Oostende: we hebben nieuwe Parels van Verpleegkundigen. Naar goede gewoonte zetten we hen en hun team hier in de kijker. Thuisverpleegkundige Sarah Liddicott bijt de spits af. “We zetten met z’n allen de puntjes op de i voor de beste patiëntenzorg.”

Thuisverpleegkundige Sarah Liddicott coördineert een team van vier medewerkers in en rond Erpe-Mere. Haar collega’s nomineerden Sarah als Parel van een Verpleegkundige, maar ook omgekeerd heeft zij alleen maar lof voor haar teamgenoten. Sarah: “We zitten een voor een op dezelfde lijn. Gedrevenheid en een open communicatie tegenover elkaar en onze patiënten zijn de rode draad in onze werking. Doordat alle neuzen in dezelfde richting staan, werken we heel goed en heel graag samen. Ik mag in mijn twee handen wrijven met zo’n gemotiveerde equipe.”

Elkaar versterken

Dit team mag dan wel klein en gezellig zijn, alle medewerkers bezitten heel waardevolle expertise. Zo zijn er onder andere specialisaties in wondzorg en palliatieve zorg. “We hebben heel veel aan elkaar. Zowel op het vlak van kennis als voor praktische beslommeringen springen we voor de anderen in de bres en versterken we elkaar. Iedereen in het team is ontzettend betrokken. We hebben het beste met de ander voor en dat uit zich in warme, gedetailleerde en continue zorg.”

Om die kwaliteit van zorg te garanderen vergaderen Sarah en haar collega’s regelmatig. “Iedereen kan ideeën of ergernissen bespreken. Willen we dingen veranderen, dan gebeurt dat steeds in overleg. Samen bereiken we de beste resultaten. En elk kwartaal koppelen we daar een lekker etentje aan om eens gezellig bij te praten over de grote en kleine dingen in het leven.”

Met z’n achten zijn ze, de thuisverpleegkundigen van het Wit-Gele Kruis van team Brasschaat. Alle teamleden nemen een eigen buurt voor hun rekening. Door deze efficiënte werking en een goede onderlinge communicatie garandeert het team de beste zorg. Behalve patiëntendossiers delen ze ook een onmetelijk enthousiasme voor hun beroep. Verpleegkundigen Jelle en Melissa vertellen met trots over hun team.

Brasschaat is een grote gemeente met heel wat inwoners. Dat betekent ook een groot aantal patiënten voor het team van het Wit-Gele Kruis in deze regio. Verpleegkundige Jelle van de Riet vertelt: “De afdelingsleiding deelt patiënten in volgens ligging en maakt dan verschillende toeren op. Bij de organisatie van zo’n toer komt heel wat kijken. We willen dat patiënten zo vaak mogelijk verzorgd worden door de vaste verpleegkundige. Dat creëert rust, duidelijkheid en vertrouwen, zowel voor hen als voor ons.”

Collega Melissa Cristaldi springt bij: “Hoewel we elk afzonderlijk op pad zijn, vormen we een hechte groep. Je staat er niet alleen voor. We hebben tweewekelijks een patiëntenoverleg waar we onze successen of bezorgdheden bespreken. Daardoor komen we samen tot oplossingen of een aanpak waar we gezamenlijk mee aan de slag gaan.”

De Brasschaatse zusterkes

Om de verbondenheid in het team te bevorderen, hebben de collega’s een WhatsApp-groep: De Brasschaatse zusterkes. Daarin delen ze vooral informele zaken. “Onlangs had een collega een operatie. Via deze weg staken we haar regelmatig een hart onder de riem. We vragen elkaar om hulp op drukke of moeilijke momenten en laten weten waar er wegomleggingen zijn. Alles wat elkaars werk comfortabeler maakt. Of we maken de anderen lichtjes jaloers met onze vakantiefoto’s”, lacht Melissa.

De gemeenschappelijke factoren in de hele groep zijn volgens Jelle de deskundigheid en het onmetelijke enthousiasme. “Soms zijn er patiënten die aanvankelijk liever niet geholpen willen worden. Maar na het eerste bezoek van een van ons, ontvangen ze ons later met een grote glimlach. Ze zien ons graag komen. En wij hen, natuurlijk.”

Leieborg uit Deinze zet zich in voor kinderen en volwassenen met een beperking. Een diverse doelgroep met zeer uiteenlopende behoeften. Met een hart voor bijzondere zorg organiseert de medische dienst warme, persoonsgerichte zorg over alle leefgroepen heen.

Leieborg, tot voor kort DVC Heilig Hart, is een grote voorziening voor kinderen, jongeren en volwassenen met een meervoudige beperking. Alle bewoners worden opgevolgd door de medische dienst: artsen en verpleegkundigen gesteund door collega’s van de apotheek, het medisch secretariaat en een team ondersteunende vlinderverpleegkundigen. In een nauwe, multidisciplinaire samenwerking met de kinesitherapeuten, opvoedkundigen, logopedisten en ergotherapeuten staan ze in voor de dagelijkse opvolging van 500 patiënten.

Pijnverpleegkundige Dennis Boonen getuigt over de goede werking en tomeloze inzet van deze equipe. “We hebben een standvastig team. Zelf werk ik hier al achttien jaar met veel plezier. Al die tijd bleef ons team ongewijzigd, wat eerder uitzonderlijk is binnen de gezondheidszorg. Recent kwamen er enkele collega’s bij en we hebben het hele jaar door stagestudenten over de vloer. De ervaren medewerkers nemen hen steevast onder hun vleugels. Zo zetten we enerzijds onze kennis en warme mentaliteit verder. Anderzijds brengt de nieuwe generatie frisse ideeën en inzichten mee. Het is de ideale mix.”

Krachten bundelen

Een diepgewortelde expertise is noodzakelijk bij deze doelgroep. De vloeiende interactie tussen alle zorgprofessionals onderling leidt tot warme, behoeftegebaseerde zorg op maat. Dennis: “Veel patiënten kunnen niet vertellen wat ze nodig hebben of waar het pijn doet. We moeten het afleiden uit hun gedrag of mimiek. Het helpt dat we de bewoners door en door kennen en op elkaar vertrouwen. Samen bieden we de beste zorg.”

Wat Dennis het meest waardeert aan zijn team? De hoge gunfactor. “We helpen elkaar groeien. Wil iemand een opleiding volgen, een onderzoek doen of een nieuw initiatief opzetten? Dan gunnen we elkaar die kans. We springen in en ondersteunen elkaar, want ieders groei heeft een positief effect op onze werking en op het welzijn van ‘onze gasten’.”

Wie hulp zoekt bij een ongeplande en ongewenste zwangerschap kan in de warme, ervaren handen terecht van het Luna Abortuscentrum in Hasselt. Het vaste team van tien medewerkers bestaat uit artsen, vroedkundigen, verpleegkundigen en maatschappelijk assistenten, met een psycholoog als verantwoordelijke voor het centrum. De multidisciplinaire equipe verleent psychosociale en medische hulp vanuit een sterk engagement.

Bij Luna is een bijna uitsluitend vrouwelijk team aan de slag, waarbij de leeftijden variëren van net-afgestudeerd tot rond de zestig jaar. “Dat heeft zeker met de thematiek te maken, die vrouwelijke hulpverleners aanspreekt”, vertelt stafmedewerker Greet Poets. “We zijn een hecht, multidisciplinair team dat vanuit een sterk engagement werkt. Iedereen wil maatschappelijk iets betekenen en verandering brengen. Dat gezamenlijke doel creëert een bijzondere en leuke sfeer, ondanks de moeilijke momenten die er soms wel zijn.”

Geen oordeel

De medische handeling is slechts een klein stukje van wat Luna aanbiedt. Zodra iemand een positieve zwangerschapstest aflegt en niet weet wat ze daarmee wil doen, kan ze bij hen terecht voor een eerste consultatie. Greet: “Soms volgen daar meerdere gesprekken op, soms wordt snel een beslissing gemaakt. Is dat om de zwangerschap af te breken, dan kan dat hier. We bieden ook altijd anticonceptie-advies om die persoon blijvend te helpen.”

Een op de vijf vrouwen kiest in haar leven voor abortus en toch blijft het thema taboe. Daar wil het team van Luna iets aan doen. Naast vrouwen en koppels helpen in hun keuze, wil Luna het onderwerp bespreekbaar maken. “De meesten die bij ons aankloppen, hebben er al goed over nagedacht. We horen vaak dat er een andere sfeer hangt dan verwacht. ‘Jullie zijn allemaal vriendelijk en gewoon’, horen we dan. Hier is geen oordeel en we houden de drempel laag. We proberen niemand te overtuigen om een bepaalde keuze te nemen, maar luisteren en informeren zodat ze zelf een beslissing kunnen nemen waar ze achter staan.”

De goede sfeer op de vloer zet het team ook na de uren verder op een terrasje, tijdens een etentje en onlangs zelfs tijdens het karten. “We zijn een team dat op dat vlak wel wat aankan”, lacht Greet.

Beeld: Op de afbeelding staat het volledige Luna-team met de medewerkers uit Hasselt, Gent, Antwerpen, Oostende en Brussel.

In het Imeldaziekenhuis in Bonheiden is HAVA 1 een afdeling waar patiënten met hart- en vaataandoeningen verblijven. Behalve bedden waar patiënten maximaal een nacht doorbrengen is er ook een cardiolounge. Hier komen patiënten voor een hartkatheterisatie, een antibiotica-infuus of het plaatsen van een poortkatheter. Het verloop is groot, maar de expertise en gedrevenheid van het HAVA 1-team is een trouwe contante.

“We werken met een veertiental verpleegkundigen vast op deze dienst”, zegt verpleegkundige Marleen. “Die is open van kwart voor zeven op maandagochtend tot zaterdagvoormiddag tien uur. Elke dag is er iemand die instaat voor de coördinatie, iemand die de patiënten verzorgt die zijn blijven slapen en de anderen nemen alle nieuwe patiënten op. Dat is best heftig, want de vele patiënten wisselen in sneltempo.”

Investeren in goede teamsfeer

Doordat er niet in het weekend en op feestdagen gewerkt wordt, is de job goed te combineren met het privéleven. Ook merkt Marleen een goede flexibiliteit onder de collega’s: “Inspringen hoort erbij. De aangename sfeer in het team en gedrevenheid werken dat in de hand. Er wordt wel eens gezegd dat dit een luxedienst is, maar zo zou ik het niet noemen. Elke afdeling heeft voor- en nadelen. Aan stagairs zeg ik op de eerste dag: ‘Laat het maar even over jou komen.’ Er gebeurt veel en het gaat snel. We willen niet dat ze panikeren of hun zelfvertrouwen verliezen. Na een tijdje wordt de structuur duidelijk en draaien ze efficiënt mee.”

Er wordt gewerkt met patiëntentoewijzing waardoor je gedurende de opname vast verantwoordelijk bent voor specifieke personen. Al is collegialiteit volgens Marleen wel noodzakelijk: “Bij drukte ondersteunen we elkaar. De middagpauze gebeurt in twee shiften om even op adem te komen en wat bij te praten. Zo is er tijd voor een informele babbel of om te ventileren. In de zomer wordt elk jaar een tuinfeest georganiseerd en doorheen het jaar vinden er nog activiteiten plaats zoals karaoke, musicals, een cardiodiner of een spoedfuif. Voor ieder wat wils.”

Als een afdeling naar voren wordt geschoven door een oud-patiënt, dan moet het wel de moeite zijn. Dat gebeurde bij het team van Claudia Peeters, coördinerend hoofdverantwoordelijke op de dienst intensieve zorg en medium care van het AZ Sint-Maarten. Ze zet trots haar ‘team Awesome’ in de kijker.

De dienst intensieve zorg en medium care in het Mechelse AZ Sint-Maarten bestaat uit ongeveer 56 verpleegkundigen. De groep is momenteel verdeeld over drie afdelingen, al heeft dat geen impact op de hechte sfeer. “Iedereen is heel flexibel en bereidwillig”, zegt coördinerend hoofdverantwoordelijke Claudia Peeters. “Er heerst een open cultuur binnen het verpleegkundige en artsenteam waarbij we elkaar versterken met hetzelfde doel voor ogen. Dat zal nog verbeteren wanneer we deze zomer fusioneren tot een grote dienst waar we het beste van alle afdelingen kunnen combineren.”

Een warm verhaal schrijven

De dienst intensieve zorg en medium care is een heel gestructureerde afdeling. Met ruim 150 werkafspraken wil men fouten zoveel mogelijk uitsluiten. Strikte regels zijn noodzakelijk in een hightech omgeving maar het team zet compenserend in op warme en individuele zorg aan de patiënten. Claudia: “Tussen de regels door is alles mogelijk. Een partner laten bijslapen, met warme kleren aan en een zuurstoftank bij de hand een frisse neus halen, na de bezoekuren toch belangrijke personen toelaten voor de broodnodige ondersteuning van een patiënt. Het lijken kleine dingen, maar ze maken echt het verschil.”

Initiatief vanop de werkvloer

Het ziekenhuis hanteert een shared governance-principe waardoor medewerkers inspirerende ideeën zelf vormgeven en mee het beleid mogen maken. “De werkgroep ‘tussen de regels’ moedigt bottom-up initiatieven aan en zet bevlogen zorgmedewerkers in de kijker”, aldus Claudia. “Binnenkort licht een van onze collega’s haar ‘daarom doe ik het’ toe in een artikel dat we ziekenhuisbreed publiceren. De drive van dit ‘team Awesome’ is zalig. Ze doen geen dingen omdat het moet, wel omdat ze willen. Recht uit het hart.”