Up-to-date

Sinds april bestaat een gloednieuwe website waarop mensen hun ervaringen met zorginstellingen kunnen delen: waarderingsplatform.be. Het gaat over woonzorgcentra, maar ook over kinderopvanginitiatieven, instellingen in de gehandicaptenzorg en jeugdhulpvoorzieningen. Zowel gebruikers als bezoekers kunnen aan de hand van scores en inhoudelijke feedback hun waardering uiten over de dagelijkse werking.

Waarderingsplatform.be geeft gebruikers en hun omgeving een publieke stem in de waardering van zorgorganisaties. Het creëert meer transparantie en informatie over de zorg en ondersteuning. De interactie tussen de gebruikers en de organisaties stimuleert een kwaliteitsverbetering waar mogelijk. Het platform wordt beheerd door een samenwerkingsverband van organisaties, zoals de Gezinsbond en de Vlaamse Ouderenraad, dat instaat voor een onafhankelijke eindredactie op de geplaatste waarderingen. Zo wordt gegarandeerd dat er geen persoonsnamen worden vermeld, er respect is voor andere gebruikers en organisaties, en er geen valse informatie wordt verspreid.

Momenteel zit het project in een pilootfase waarin 65 organisaties het platform vrijwillig testen. Na evaluatie kan het verder uitgerold worden. Ongeveer 150 organisaties hebben al interesse getoond. Het waarderingsplatform kwam tot stand in samenwerking met het Departement Zorg, het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en het Agentschap Opgroeien.

• Ontdek het Waarderingsplatform

De regionale netwerken zijn het bruisende hart van NETWERK VERPLEEGKUNDE. De lokale verankering en het engagement van de bestuursleden verzekeren onze werking. We zijn letterlijk een netwerk van gedreven verpleegkundigen, die elkaar ondersteunen en motiveren. Of je nu werkt in een bedrijf, ziekenhuis, woonzorgcentrum of in de thuisverpleging: in onze regionale netwerken kan je sowieso je ei kwijt. Luc Heirstrate en Peter van Rosendaal van het Regionaal netwerk Antwerpen delen hun ervaring.

“Een regionaal netwerk is een brug tussen de verpleegkundige en NETWERK VERPLEEGKUNDE”, legt Luc Heirstrate, bestuurder van het Regionaal netwerk Antwerpen, uit. “Vroeger ontstond die brug tijdens fysieke samenkomsten. Vandaag boren we ook andere kanalen aan om contact te leggen met onze leden, zoals sociale media en webinars. Want onze werking is altijd bottom-up en vertrekt vanuit de leden zelf.”

Contact en expertise

De belangrijkste taken van de regionale netwerken zijn verpleegkundigen met elkaar in contact brengen tijdens inspirerende events, en kennis en expertise delen en verspreiden in een zo breed mogelijke context. Door te luisteren naar de noden en vragen van het werkveld functioneert zo’n regionale netwerk als een laagdrempelig aanspreekpunt. Luc: “Het is belangrijk om zichtbaar en bereikbaar te zijn. Daarom organiseren we in Antwerpen enkele fysieke events. Zo was er in mei een uiteenzetting over de nieuwe wetgeving. In het najaar staat opnieuw iets op stapel. We hopen dit de komende jaren uit te breiden, want ons netwerk was wat stilgevallen sinds de pandemie.”

Engagement gezocht

Om de netwerken een nieuwe adem te geven, zijn ze op zoek naar geëngageerde bestuursleden zoals Luc en Peter van Rosendaal. Peter: “Luc heeft me destijds warm gemaakt om in het regionale netwerk actief te worden. Vandaag ben ik al zes jaar bestuurslid en het heeft me heel wat kennis en contacten opgeleverd. Daarom blijf ik me ervoor inzetten, door events te organiseren, het netwerk uit te bouwen en te ondersteunen, en bezig te zijn met de communicatie. Die vier werven zijn de fundamenten van onze werking.”

Blijf je graag op de hoogte over de nieuwste ontwikkelingen in de verpleegkunde? Kijk je met plezier over het muurtje om te zien waar je collega’s in andere organisaties mee bezig zijn? En krijg je energie van contacten leggen en kennis delen? Dan is een regionaal netwerk vast iets voor jou. Elke regio heeft zijn eigen netwerk, waar jij lid van kan worden. Ontdek hier bij welk netwerk jij kan aansluiten.

Eind april werden de nieuwe leden van de raad van bestuur van NETWERK VERPLEEGKUNDE verkozen. Acht personen stelden zich kandidaat voor zes plaatsen. Een mooi bewijs dat we als netwerk een bruisende organisatie zijn met enthousiaste leden. De volgende kandidaten werden verkozen als nieuw lid:

• Inge Luts
• Benjamin Willaert
• Ruth Ieven
• Birgit Van Wambeke
• Micheline Lefèvre
• Veerle Schoeters

Voor de vorige zes bestuurders zat hun maximale mandaat van acht jaar erop. NETWERK VERPLEEGKUNDE wil hen nogmaals bedanken voor hun engagement over die periode. We namen afscheid van:

• Jan Ampe
• Kurt Surmont
• Anne De Bièvre
• Kurt Vandenbussche
• Bram Claeys
• Ivan Bauwmans

Enorm bedankt vanwege alle collega’s.

Op 25 mei 2024 werd het naambord van de Zuster Jules-Marie Heymansstraat ingehuldigd op de vernieuwde Hertogensite in Leuven, alsook een herdenkingsplaat voor ‘de school van zuster Jules-Marie’ op de Kapucijnenvoer. Beide borden zijn een eerbetoon aan de pionier van de verpleegkunde in België. Meer weten over deze Belgische verpleegkundige? Je leest er alles over in het boek van historicus Luc De Munck, voorzitter van de werkgroep geschiedenis verpleegkunde van NETWERK VERPLEEGKUNDE, en op onze website.

Seksueel en intrafamiliaal geweld is ook in België een belangrijk volksgezondheidsprobleem. Ongeacht leeftijd, gender, seksuele oriëntatie, achtergrond en opleidingsniveau kan iedereen op een dag geweld meemaken. Dat kan een zeer grote impact hebben op de fysieke, psychische, seksuele en reproductieve gezondheid van slachtoffers, maar ook van hun omgeving. Daarom lanceert de overheid een nieuwe campagne: Operatie Alert. Daarmee leren zorgverleners signalen van seksueel en intrafamiliaal geweld, en vrouwelijke genitale verminking herkennen en bespreken.

Operatie Alert biedt ziekenhuismedewerkers een brede waaier aan gratis opleidingen en tools, die helpen de vicieuze cirkel van geweld te doorbreken. Op operatiealert.be vind je e-learnings, instrumenten, flowcharts en checklists rond vijf thema’s:

• Wat zijn verschillende vormen geweld en wat zijn de gevolgen?
• Hoe communiceer je bij en over geweld?
• Zelfzorg
• Wat houdt holistische en traumasensitieve zorg in na geweld?
• Hoe bied je diversiteitssensitieve zorg voor specifieke kwetsbare groepen?

De Federale Raad voor Verpleegkunde (FRV) bracht op verzoek van de Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke een advies uit over de gespecialiseerde verpleegkundige. De FRV heeft een lijst opgesteld van gespecialiseerde verpleegkundigen en van de zorgcontext waarin deze zorgprofessionals moeten worden opgenomen.

De gespecialiseerde verpleegkundige is een verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg die een bijkomende opleiding gevolgd heeft in een specifiek zorgcontext, en hierdoor bevoegd is om zijn praktijk uit te oefenen als deskundige in een gespecialiseerd domein. Deze nieuwe context van verpleegkunde wordt gekenmerkt door de groeiende complexiteit van zowel intra- als extramurale beroepsuitoefening en de noodzaak aan interdisciplinaire samenwerking.

Ze worden ingedeeld in een van de zes zorgcontexten die worden aanbevolen in een gezamenlijk advies van de Federale Raad voor Verpleegkunde (2023-04 van 14 maart 2023) en van de Technische Commissie voor Verpleegkunde (2023-05 van 30 maart 2023) betreffende de zorgladder. Zo zijn er gespecialiseerde verpleegkundigen in:

• acute en kritieke zorg
• chronische zorg
• zorg voor kind en gezin
• zorg voor de oudere
• geestelijke gezondheidszorg
• transversale zorg

Lees het volledige advies hier.

Psychofarmaca worden verontrustend vaak gebruikt. Een op vier Belgen nam in 2022 ten minste één psychofarmacon. Om gezondheidsprofessionals te ondersteunen ontwikkelde de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu in samenwerking met expertengroep BelPEP (Belgisch Psychotropics Experts Platform) een gloednieuwe portaalwebsite met nuttige en evidencebased informatie over het onderwerp.

Gezondheidsprofessionals spelen de belangrijkste rol in een bewust gebruik van psychofarmaca. Hun taak is ruimer dan de diagnosestelling en het voorschrijven van de medicatie. Je hebt ook de verantwoordelijkheid om het gebruik ervan nauwgezet op te volgen en patiënten voldoende te informeren, sensibiliseren, motiveren, ondersteunen en waar nodig door te verwijzen. Daarom ontwikkelde de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu in samenwerking met expertengroep BelPEP (Belgisch Psychotropics Experts Platform) een gloednieuwe portaalwebsite. Daarmee heeft elke zorgverlener toegang tot betrouwbare, recente en evidencebased bronnen over het voorschrijven, het gebruik, de aflevering en de opvolging van psychofarmaca. De website kwam tot stand met de ondersteuning van de beroepsorganisaties Domus Medica, SSMG, APB, UPPCF en de VVKP.

Om spoedgevallendiensten te optimaliseren is er nood aan een duidelijk inzicht in de werking ervan. Een diepgaande analyse van beschikbare gegevens leidt tot meer effectiviteit en een datagedreven besluitvorming. In België ontbreekt momenteel een gestandaardiseerde aanpak voor het verzamelen van proces- en uitkomstgegevens. Daarom werken NETWERK VERPLEEGKUNDE, de Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg (VVVS) en de Association Francophone des Infirmiers d’Urgence (AFIU) aan een nationale dataset voor proces- en uitkomstgegevens van spoedgevallendiensten in België. Het doel? De operationele efficiëntie en effectiviteit van spoeddiensten aanzienlijk te verbeteren en datagedreven benchmarking te faciliteren.

Datagedreven besluitvorming en benchmarking zijn cruciaal in een tijdperk van toenemende gegevensbeschikbaarheid. Zo nemen organisaties weloverwogen beslissingen op basis van feitelijke bevindingen. Dat resulteert in een betere operationele efficiëntie en een meer gerichte, strategische benadering. Op spoedgevallendiensten in België ontbreekt momenteel een gestandaardiseerde aanpak voor het verzamelen van proces- en uitkomstgegevens. Daar moet een nationale dataset voor proces- en uitkomstgegevens van spoedgevallendiensten in België verandering in brengen. Die komt tot stand door een samenwerking tussen de werkgroep Kritieke Diensten van NETWERK VERPLEEGKUNDE, de Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg (VVVS) en de Association Francophone des Infirmiers d’Urgence (AFIU).

Het initiatief wil een nationale dataset voor proces- en uitkomstgegevens ontwikkelen met als doel de operationele efficiëntie en effectiviteit van spoeddiensten aanzienlijk te verbeteren. Via een gevalideerd Nederlands codeboek voor een meer gestroomlijnde databank faciliteert het project een uniforme, nauwkeurige gegevensverzameling en -analyse. Door aan benchmarking te doen evalueren en vergelijken organisaties hun werking met die van anderen. Ze identificeren hun zwakke punten en ontdekken hun best practices. Daardoor kunnen organisaties een holistische benadering hanteren om hun concurrentievermogen te versterken en langetermijndoelstellingen te bereiken.

Het project zal na de zomermaanden van 2024 door VVVS, AFIU en NETWERK VERPLEEGKUNDE uitgebreid gepresenteerd worden aan hun leden en relevante stakeholders.

Ze zijn lang aangekondigd, er is veel over geschreven en er is vooral zeer hard aan gewerkt. Nu is er eindelijk witte rook, want de koninklijke besluiten rond de bekwame helper en de activiteiten uit het dagelijkse leven (ADL) en een aanpassing van het KB 1990 zijn in het Staatsblad gepubliceerd op 29 februari 2024.

Het KB over ADL bepaalt de concrete voorwaarden waaraan voldaan moet zijn om bepaalde activiteiten binnen de gezondheidszorg niet langer door verpleegkundigen, maar door niet-gezondheidszorgbeoefenaars te laten uitoefenen op een legale manier.

Het KB van de bekwame helper geeft dan weer een wettelijke context over de technische verpleegkundige handelingen die gedelegeerd worden naar een mantelzorger of bekwame helper. Het bevat een lijst van technische verstrekkingen en de voorwaarden voor de uitoefening ervan, net zoals de vereiste opleidingsvoorwaarden.

Tot slot werd ook het KB van 18 juni 1990 aangepast. Dit is een lijst met verpleegkundige handelingen die door een arts of tandarts aan verpleegkundigen worden toevertrouwd, net zoals de manier van uitvoeren en de kwalificatievereisten die nodig zijn om de handelingen te mogen uitvoeren. Dit KB kreeg een update.

Op 8 februari zwaaide Marc Van Bouwelen, Mavabo voor de vrienden, af als voorzitter van de Technische Commissie voor Verpleegkunde (TCV). Dit was meteen de laatste keer dat de TCV samenkwam, aangezien deze binnenkort samenvloeit met de Federale Raad voor Verpleegkunde (FRV). De Federale Raad geeft aan de minister advies over de algemene ontwikkeling van het beroep, de Technische Commissie over de handelingen van de verpleegkundigen.

Marc zetelde al in de TCV sinds 2001 en leidde de verpleegkunde door enkele woelige wateren. Daarin nam hij steeds een verbindende rol op, met een neutrale blik op de standpunten die op tafel lagen. Dit maakt dat hij zowel door alle leden als door de betrokken beroepsorganisaties zeer gerespecteerd werd.

Op de afscheidszitting had Marc voor elk lid van de TCV een cadeautje mee: een koffietas met de lamp van Florence Nightingale en TCV erop gedrukt. Zo attent is hij sinds zijn aanstelling als voorzitter in 2007 altijd geweest. Toen nam hij de fakkel over van Thierry Lothaire (FNIB, 2001-2007), die hem op zijn beurt overnam van Rene Tytgat (NVKVV 1995-2001). In de bijna vijftig jaar van de Commissie werden regelmatig verantwoordelijken van NVKVV als voorzitter verkozen.

Op professioneel vlak is Marc al enkele jaren met pensioen. Al valt daar in de praktijk niet veel van te merken. Hij blijft actief als verpleegkundige in een woonzorgcentrum, is vertaler voor het Koninklijk Legermuseum in Brussel, neemt zijn kleinkinderen op sleeptouw (of andersom) en is met het Rode Kruis op verschillende festivals te vinden.

Binnen onze beroepsorganisatie zet hij zich al jaar en dag, met hart en ziel, in als lid en secretaris van de Juridische Adviesgroep. Samen met professor Marc Sabbe (KU Leuven) en Defensie ontwikkelde hij ook de opleiding rampenmanagement. Niet geheel onlogisch als je weet dat hij jarenlang actief was als spoedverpleegkundige in het Stuivenbergziekenhuis (Antwerpen) en zijn kennis doorgaf in een aantal onderwijsinstellingen.

Vanuit NETWERK VERPLEEGKUNDE zijn we ontzettend dankbaar voor de onvermoeibare inzet van Marc en zijn sterke bijdrage aan de ontwikkeling van het verpleegkundige beroep. We zetten hem dan ook graag eventjes letterlijk in de bloemetjes. Bedankt, Marc!

De TCV wordt voortaan opgenomen in de FRV als een vaste werkgroep. Het werk is dus nog niet gedaan. Edgard Peters was als voorzitter van de FRV aanwezig op de laatste zitting van de TCV als zelfstandig orgaan. Hij beloofde alvast de leden onder zijn hoede te nemen wanneer de werkgroep verder vorm krijgt.