Morele stress bij studenten

Kiona Calus (21)

Afgestudeerd: juni 2017, Howest

Brugge, bachelor verpleegkunde Volgt: postgraduaat in de spoedgevallen en intensieve zorgen, Howest Brugge

Geleerd van de proef: ‘Mijn kritische blik is dankzij deze proef sterk verbeterd. Wel vond ik het opzetten en uitvoeren van een eigen onderzoek pittig. Wat betreft morele stress wil ik later rekening houden met de mening van studenten en mezelf openstellen. Studenten moeten het vertrouwen vinden om met hun problemen of bedenkingen aan te kloppen bij de verpleegkundigen. Ook van studenten kunnen we bijleren.’

Uit de literatuur blijkt dat morele stress frequent voorkomt in de gezondheidszorg. Ook studenten krijgen hiermee te maken. Het doel van deze bachelorproef was aantonen in welke mate studenten verpleegkunde tijdens de opleiding morele stress ervaren.

De proef bestond uit een literatuur- en praktijkdeel. Het praktijkdeel was een kwantitatief onderzoek. Aan de hand van een vragenlijst werden studenten verpleegkunde van vier HBO5- en bacheloropleidingen uit de regio Brugge bevraagd. Er werden ook vragenlijsten voorzien op de personeelsdienst van AZ Sint-Lucas in Brugge. Dat leverde 27 deelnemers op.

Morele stress komt in het algemeen niet zorgwekkend veel voor bij studenten. Maar studenten ervaren wel een gebrek aan empathie van mentoren en lectoren. Wanneer studenten het gevoel krijgen dat ze zich niet in een veilige situatie bevinden, zullen ze minder moreel moedig en veerkrachtig zijn. nursing | december 2017

Studenten zullen hierdoor eigen gevoelens en bevindingen onderdrukken. Verder blijkt dat studenten een grote kloof ervaren tussen theorie en praktijk. Als technieken en handelingen in de praktijk niet overeenstemmen met de theorie weten studenten niet wat ze moeten doen.

Ook al hebben studenten niet uitgesproken veel last van morele stress, toch is het belangrijk dat studenten tijdens de stage hun mening durven uiten. Daarnaast dienen zorgverleners morele moed – durven opkomen voor de kwaliteit van zorg – te appreciëren. Soms kunnen verpleegkundigen het niet waarderen als studenten kritisch ingesteld zijn. Dit zal het zelfvertrouwen van de studenten doen dalen en kan zoveel indruk maken dat de kans bestaat dat ze morele stress ontwikkelen of zelfs stoppen met de opleiding. Organisaties die morele stress bij studenten willen voorkomen, kunnen onder meer:

• werken aan de coping-skills van studenten omtrent morele moed en veerkracht;
• stagebegeleiders en docenten bijscholen over de risico’s van morele stress bij studenten;
• een milieu proberen te creëren waarin morele moed en veerkracht voldoende aandacht krijgen.

1. Deze bachelorproef kadert in een wetenschappelijk onderzoek naar morele stress van Howest Verpleegkunde. Zie voor meer info www.morelestress.be.
2. Calus K. Morele stress bij studenten verpleegkunde tijdens de opleiding. Bachelorproef opleiding verpleegkunde Howest Brugge 2016-2017.