Nieuwseditie juli 2016
11-07-2016
Start to … EBN!
Het NVKVV geeft je de nodige tools.
Kwaliteit van zorg en EBN – Evidence Based Nursing – gaan hand in hand. Maar hoe weet je of wat je doet, ook wetenschappelijk onderbouwd is? En waar begin je je zoektocht naar informatie? Ons antwoord: op portal4care.be en CDLH. Met de hulp van het NVKVV.
Portal4care
Jef Adriaenssens is verpleegkundige en spilfiguur achter portal4care.be: een online kennisdatabank. We vroegen hem uit over het hoe en waarom van die website. Jef Adriaenssens: ‘Met portal4care.be willen we wetenschappelijke kennis dichter bij het werkveld brengen. Vijf jaar geleden zijn we met die kennisdatabank gestart en we krijgen nu maandelijks 13.000 unieke bezoekers “over de vloer”. Dat bewijst de nood aan gedegen informatie.’ Jef Adriaenssens coördineerde zeven jaar geleden de doorstart van het Platform Wetenshap en Praktijk vzw vanuit de Wetenschappelijke Vereniging van Verpleegkundigen en Vroedvrouwen (WVVV) en dat onder meer met de steun van het NVKVV. Vorig jaar maakte hij de overstap naar de staf van het Federaal Kenniscentrum (KCE) als Health Service Research Expert maar hij blijft ook coördinator van het Platform Wetenschap en Praktijk. Hij legt uit: ‘Alle informatie die je op portal4care.be vindt, is gescreend door Vlaamse experten. Ze is wetenschappelijk onderbouwd en up-to-date. Je vindt er een schat aan informatie: zorginhoudelijke topics, richtlijnen, schalen, adviezen van de hoge gezondheidsraad tot apps zoals rekentools voor verpleegkundigen. Bovendien is een groot deel van de informatie in het Nederlands en is de toegang tot portal4care gratis.’ Dat is een grote meerwaarde want studenten hebben in hun school of universiteit gratis toegang tot wetenschappelijke informatie maar eenmaal in het werkveld valt die mogelijkheid meestal weg. Voor veel online informatiebronnen zoals the Cochrane Library of Pubmed moet je immers betalen om volledige artikels te kunnen lezen, een behoorlijke hinderpaal.
Portal4care heeft sinds kort op haar startpagina ook een link naar Think4nurses.be: een nieuwe website die wetenschappelijke informatie samenvat en toegankelijk aanbiedt. Hierover lees je meer in een volgende Nieuwseditie.
CDLH
Het andere engagement van het NVKVV is de gratis toegang voor haar leden tot CDLH. CDLH staat voor Cebam Digital Library for Health en is de online bibliotheek van CEBAM. CEBAM of het Belgisch Centrum voor Evidence Based Medicine is een federaal, onafhankelijk, multidisciplinair wetenschappelijk instituut dat zich richt naar zorgverleners en sinds kort ook naar het brede publiek. Jef Adriaenssens: ‘Het centrum richt zich dus niet louter tot verpleegkundigen. Het CEBAM valideert richtlijnen voor de gezondheidszorg. Het geeft trainingen in Evidence Based Practice, het ondersteunt professionals om reviews te schrijven, geeft methodologische ondersteuning aan Belgische richtlijnontwikkelaars en verspreidt informatie via de website www cebam.be en via www.cdlh.be. Voor het brede publiek ontwikkelde het www.gezondheidenwetenschap.be.’ Via portal4care.be vind je de links naar deze websites. Voor toegang tot CDLH moet je betalen, maar het NVKVV betaalt die bijdrage voor haar leden: als lid van het NVKVV, krijg je na een inlogprocedure toegang tot de website van het CDLH.
De startpagina van CDLH.be geeft je een overzicht tot tal van informatiebronnen zoals EBM-PracticeNet, RIZIV-richtlijnen, zoekmachines, tal van (verpleegkundige) tijdschriften, systematic reviews en nog zoveel meer. Ook hier vind je heel wat informatie in het Nederlands. Bij een eerste blik op de startpagina kan je je wat overdonderd voelen door zoveel informatie maar door even te surfen, leer je snel je weg kennen.
CEBAM en CDLH zijn een Belgisch initiatief dat uitgaat van het RIZIV en de FOD Volksgezondheid. Gezondheidenwetenschap.be wordt gefinancierd met Vlaamse middelen.
EBMPracticeNet
EBMPracticeNet is een consortium van Belgische organisaties die Evidence-Based Medicine (EBM) hoog in het vaandel dragen. De stichtende leden staan vermeld op hun website. Het NVKVV is hier één van.
Zowel portal4care.be als CDLH geven je toegang tot EBMPracticenet: dé databank voor Belgische richtlijnen. Jef Adriaenssens: ‘EBMPracticenet startte met het aanbieden van richtlijnen voor huisartsen maar evolueerde en werkt nu ook aan de ontwikkeling van richtlijnen voor verpleegkundigen, vroedvrouwen, ergotherapeuten en meer. EBMPracticeNet publiceert enkel gevalideerde richtlijnen en buitenlandse richtlijnen die geadapteerd zijn aan de Belgische situatie. In elke richtlijn kan je doorklikken naar de oorspronkelijke bron waardoor je zelf kan ontdekken waarom een stap of een handeling op die manier uitgevoerd of verantwoord wordt.’
EBMPracticenet wordt in zijn werking gefinancierd door het RIZIV, de coördinatie ligt bij CEBAM. De online databank is bedoeld voor zorgverleners maar kan ook gebruikt worden door patiënten en het brede publiek.
BICEP
BICEP (Belgian Inter-university Collaboration of Evidence Based Practice) is een samenwerkingsverband van Vlaamse universiteiten die een master in de verpleegkunde aanbieden. BICEP maakt ook deel uit van CEBAM en is een ‘affiliated center’ van het Joanna Briggs Institute (JBI) dat wereldwijd de kwaliteit van zorg een duwtje in de rug wil geven. Het BICEP werkt systematic reviews uit over verpleegkundige onderwerpen en genereert zo nieuwe EBN-kennis. BICEP is een partner van portal4care.be.
Bruggen bouwen tussen eilanden
Portal4care.be, CDLH, EBMPracticenet en BICEP hebben we hier kort geschetst. Maar er zijn nog andere initiatieven die werken aan kwaliteit van zorg zoals het Federale Kenniscentrum, CIPIQ-S, het Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen, het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, de Federatie Palliatieve zorg enzovoort. Jef Adriaenssens: ‘Iedere groep doet prachtig werk maar geeft de indruk een eiland in een grote zee te zijn. De laatste jaren zijn er echter al heel wat bruggen gebouwd en onderlinge samenwerkingsverbanden uitgewerkt om kennis te delen, mede door het Platform Wetenschap en Praktijk en het NVKVV.
In de toekomst wil de overheid komen tot een nog grotere centralisatie van kennis: één bron van EBP-kennis (Evidence Based Practice) voor alle disciplines. Vanuit het Platform Wetenschap en Praktijk werken we mee aan de verdere uitbouw van dat project en willen we een adviserende en verbindende rol blijven spelen voor EBN als deel van EBP in België. Daarnaast willen we onze activiteiten in educatie en sensibilisatie van het nut en het gebruik van verpleegwetenschappelijke kennis blijven uitbouwen. Hiervoor werken we samen met enerzijds onze kennispartners en anderzijds de verpleegkundige beroepsgroepen in België. De Belgische Evidence Based guidelines die we nu aanbieden op portal4care.be gaan verhuizen naar het nieuwe federale medium. Omdat we zelf streven naar een centrale database, is dat ook niet meer dan logisch. De andere informatie die we aanbieden, zal blijven en wordt verder uitgebouwd. Zo blijft portal4care.be een centraal, gratis, objectief en onafhankelijk toegangspunt voor verpleegkundige kennis in Vlaanderen (en met uitbreiding in België).’
Jef Adriaenssens vult nog aan: ‘Veel initiatieven zijn gestart vanuit de geneeskunde maar de verpleegkunde krijgt steeds meer haar eigen plek. Verpleegkunde is een zelfstandige beroep met een eigen kennis en eigen evidentie. Het is nu het moment om een doorstart te maken naar een verpleegkunde met een eigen autonomie en autoriteit naast de andere beroepsgroepen.’
Start to EBN: sites met informatie voor verpleegkundigen
- portal4care.be
- CDLH.be (gratis als lid van het NVKVV)
- think4nurses.be
- ebmpracticenet.be
- gezondheidenwetenschap.be
Author: Els Put