Ongezonde voeding en overgewicht in Vlaamse scholen

Uit een studie van Sciensano blijkt dat fastfoodrestaurants, takeaways, snoepwinkels, … steeds meer opduiken in de buurt van Vlaamse scholen. En dan vooral in de buurt van scholen met een hoog percentage aan kwetsbare leerlingen. De onderzoekers stelden een verband vast tussen de aanwezigheid van die handelszaken en het gewicht van kinderen.

Overgewicht of obesitas bij Vlaamse kinderen van 2 tot 17 jaar komt vaker voor bij kinderen die opgroeien in armoede. Ook de opleiding en herkomst van de ouders spelen mee. Uit cijfers blijkt dat 16 procent van de kinderen met overgewicht kampt en 5 procent met obesitas. Ongezonde eetgewoonten (snacks, geen groenten, frisdrank, …) en te weinig beweging zijn de voornaamste oorzaken. Een recente studie van Sciensano toont aan dat deze trend extra uitgesproken is voor scholen met een hoog percentage leerlingen waarvan de moeder laagopgeleid is en scholen met een hoog percentage leerlingen waarvan de thuistaal niet Nederlands is. De studie stelde ook een positief verband vast tussen de densiteit van fastfood, afhaal en bezorgoutlets, de densiteit van gemakswinkels en het gewicht van kinderen jonger dan 6 jaar en kinderen tussen 6 en 12 jaar. Dat verband is er niet voor jongeren van 13 tot 18 jaar. Scholen stimuleren de laatste jaren gezonde voeding op school. Uit een rondvraag van het Instituut Gezond Leven vzw in 2019 blijkt ook dat het aanbod aan gezonde tussendoortjes de goede kant opgaat. Heel wat scholen bieden ook al gratis water aan of plaatsen geen frisdrankautomaten meer. Een positieve evolutie dus.

Waar gaat het dan fout? Net buiten die schoolmuren. Sciensano en Gezond Leven onderzochten de voedselomgeving rond Vlaamse basis- en secundaire scholen. Die blijken gezonde voeding alles behalve te stimuleren. Op 500 meter van de schoolpoort zou zich namelijk een fastfoodrestaurant of een snoepwinkel bevinden. En dat brengt de verleiding van een snelle, ongezonde hap zeer dichtbij, klinkt het bij de onderzoekers. Ze spreken van echte obesogene buurten of voedselmoerassen waar een groot aanbod calorierijk voedsel te vinden is. Of voedselwoestijnen, waar verse groenten en fruit niet te bespeuren zijn. Dit type omgevingen stellen onze wilskracht danig op de proef.

Werk aan de winkel dus. Niet alleen voor de scholen, ook voor de lokale besturen en overheden in ons land. In het buitenland zijn daar al enkele voorbeelden van te vinden. Zo heeft Londen uitsluitingszones voor afhaalzaken rond scholen. Ze beperken ook de openingsuren van ongezonde voedingszaken in de buurt van scholen. Een andere mogelijkheid is dit type verkooppunten verplichten een minimum aan gezonde voeding aan te bieden en dit ook meer zichtbaar te maken.

Raadpleeg de studie “Naar gezonde voedselomgevingen rond scholen in Vlaanderen” via sciensano.be of via yeswecare.be.

https://www.sciensano.be/nl/biblio/naar-gezonde-voedselomgevingen-rond-scholen-vlaanderen